Ruta Tula di Tilburg

p de plantages van het benedenwindse eiland heerste veel onvrede over de verslechterde leef- en werkomstandigheden. Tula was bekend met de Europese ideeën over Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap, uit de Franse revolutie. Toen Nederland -en daarmee ook de Nederlandse Antillen- in 1795 onder Frans regime kwam en het gerucht ging dat de slaafgemaakten op het naburige eiland Haïti hun vrijheid kregen wilden de Curaçaenaren dit ook. Tula en vijftig plantagegenoten pleitten hiervoor bij hun eigenaar, maar die verwees hen door naar de gouverneur van het eiland. Op weg naar Willemstad sloten tweeduizend slaafgemaakten van andere plantages bij de belangengroep aan. De ‘dialoog’ met de gouverneur haalde echter niets uit. De Nederlanders pakten hun wapens en sloegen de opstandelingen neer. Tula werd op een gruwelijke wijze geëxecuteerd.

In de witte geschiedschrijving werd Tula aanvankelijk afgeschilderd als een ‘schurk’ en een ‘bloeddorstige rebel’. Deze typeringen hebben lange tijd de beeldvorming over de vrijheidsstrijder Tula beïnvloed, ook op Curaçao. Dit veranderde langzaam in de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw onder invloed van de eerste romans en theaterstukken over Tula in het papiaments. In 1985 werd 17 augustus een nationale feestdag Dia di lucha pa libertat (dag van de vrijheidsstrijd). Daarna kwam er ook een standbeeld op de plek waar Tula onthoofd is en een herdenkingsroute op het eiland (Ruta Tula). Internationaal is Tula’s bekendheid groeiende door de speelfilm Tula: the revolt (2012), een Nederlandse filmproductie, maar engels gesproken. Kortom, voor de Antillianen in Nederland -en dan met name die uit Curacao- is Tula een belangrijk figuur om met trots naar de eigen geschiedenis te kunnen kijken, bevrijd van elke vorm van ‘slaafse mentaliteit’.

De Tilburgse belangenvereniging Antaru (Antillen en Aruba), opgericht in 2006, laat 17 augustus niet zomaar voorbijgaan. Antaru bestaat uit een jongerengroep en een groep van 55+. Naast het organiseren van culturele activiteiten zoals het jaarlijkse oogstfeest en allerlei kinderactiviteiten staat het ook graag stil bij ‘Tula’. Maar bij voorkeur niet in stilte. We denken aan een jaarlijkse Tula-lezing, Tula dialoogatfel of een Tula-wandeling, waarbij een relatie wordt gelegd tussen het hier en nu en het koloniaal verleden. Dit jaar starten we met een bescheiden aftrap op 17 augustus, een Ruta Tula di Tilburg, van het Wilhelminapark naar het Vrijheidspark.